Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Carlina hispanica & Gentiana lutea

fotò
fotò
Fouito-diéu

Carlina hispanica

Asteraceae Compositae

Nom en français : Carline d'Espagne.

Descripcioun :
Pichoto e poulido cardelino que fai de flour coumpausado en pinceloun (courimbo de 3 à 5 "capitule") emé de bratèio d'un jaune viéu. De nouta que lou fouito-diéu èro counfoundu, i'a gaire, emé Carlina corymbosa que trachis en Corso e Mieterrano. La subsp. de Prouvènço se dis hispanica.

Usanço :
Dèu agué li mémis usanço que Carlina vulgaris. En Sicilo li jòuini cambo de Carlina corymbosa, levado de sis espino e pelado soun boulido e manjado emé d'òli d'óulivo e de vinaigre (frito peréu à Chipro).

Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Carlina
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 12 à 25 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Tepiero seco - Ermas - Garrigo - Colo
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Carlina hispanica Lam., 1785

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Carlina hispanica & Gentiana lutea

C
CCC
CC
CCC
CCC
R
c
ges

Coumpara Fouito-diéu emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò